BASINÇLI KAP VE TESİSATLARIN PERİYODİK KONTROLLERİ

Basınçlı kaplar sıcak su, buhar, ısı transferi, basınçlı hava, basınçlı suyun transferi, sterilizasyon ve çeşitli proseslerde işyerlerinin ihtiyaçlarını karşılamaktadır.

İşyerlerinin bir çoğunda basınçlı kap ve tesisatlar bulunmaktadır. En sık kullanılan basınçlı kaplar kalorifer kazanları (sıcak su kazanları), buhar kazanları ve buhar jeneratörleri, kızgın yağ kazanları, kompresör hava tankları, hidroforlar, genleşme tankları, boylerler, otoklavlar, pişirme kazanları, boya kazanları vb. şeklindedir.

Basınçlı kaplar standartlara uygun şekilde imal edilmeli, işyerine kurulumu ve tesisatları doğru şekilde yapılmalı, düzenli olarak bakımları ve kontrolleri yapıldığında işleri ve hayatı kolaylaştırırlar. Ancak, imalat, tesisat, bakım ve kontroller standartlara ve tekniğe uygun olmadığında ise önemli birer tehlike kaynağı durumundadırlar: Yangınlara, yanıklara, patlamalara, elektrik çarpmalarına yol açabilirler.

Basınçlı kap ve tesisatlarının güvenli olarak çalışabilmeleri için İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne göre PERİYODİK KONTROL’lerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bir çok işletme yetkilisi PERİYODİK KONTROL ile PERİYODİK BAKIM’ı karıştırmakta ve bakım yaptırdığında yeterli olduğunu sanmaktadır. Oysa PERİYODİK KONTROL araç muayenelerinde olduğu gibi BAKIM’dan ayrı bir faaliyettir. Periyodik Kontroller, ekipmanların iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygun olarak çalışıp çalışmadığının Yönetmelik’le yetkilendirilmiş, konusunda uzman olan teknik personel tarafından kontrol ve testlerinin yapılmasını içermektedir.

Basınçlı kap ve ekipmanların periyodik kontrollerini gerçekleştirmeye makina mühendisleri, makina veya metal bölümü mezunu teknik öğretmenler, makina tekniker ve yüksek teknikerleri yetkilidir. Periyodik kontroller en geç 1 yıl aralıklarla yapılmalıdır. Ekipmanda yapılan önemli değişiklikler, kazalar vb. durumlarda ise 1 yıl beklenmeden periyodik kontroller yenilenmelidir.

Basınçlı kaplarda ekipman basıncının 1,5 katı ile hidrostatik test gerçekleştirilmektedir. Böylece ekipmandaki zayıf ve sorunlu noktalar güvenli şekilde ortaya çıkarılmaktadır. Emniyet ventillerinin de çalışmaları kontrol edilmektedir. Ekipmanın ölçü ve kontrol cihazlarının doğru çalışması kontrol edilmektedir. İşyerinin ve ekipmanın şartları nedeniyle hidrostatik testlerin gerçekleştirilemeyeceği durumlarda, hidrostatik testlerin yerine tahribatsız muayene yöntemleriyle (NDT) de periyodik kontroller gerçekleştirilebilmektedir.